Niezależnie od tego, czy jesteś doświadczonym zawodnikiem sztuk walki, czy dopiero zaczynasz swoją przygodę z matą, termin jiu-jitsu na pewno nie jest Ci obcy. Jednak w świecie sztuk walki spotykamy się z różnymi stylami jiu-jitsu, w tym tradycyjnym jiu-jitsu i brazylijskim jiu-jitsu (BJJ). Choć obie formy mają wspólne korzenie, różnią się pod wieloma względami. Poznajmy bliżej te dwa fascynujące style walki i dowiedzmy się, co je od siebie odróżnia.
Geneza i historia
Tradycyjne jiu-jitsu wywodzi się z Japonii i ma swoje korzenie w feudalnej Japonii jako obrona bez broni dla samurajów. Powstało jako sposób na obronę przed uzbrojonymi i opancerzonymi przeciwnikami poprzez wykorzystanie technik rzucania, duszenia, dźwigni i kontrolowania rywala. Styl ten był fundamentem dla wielu nowoczesnych japońskich sztuk walki, takich jak judo, aikido, i karate.
Brazylijskie jiu-jitsu natomiast narodziło się dzięki Japończykowi Mitsuyo Maedzie, który na początku XX wieku przybył do Brazylii. Tam nauczał Carlosowi Gracie podstaw jiu-jitsu, a rodzina Gracie rozwijała te techniki, skupiając się na walce parterowej. Tak narodził się styl, który dzisiaj jest znany jako BJJ, kładący ogromny nacisk na dźwignie, duszenia i kontrolę w parterze.
Filozofia walki
Tradycyjne jiu-jitsu skupia się na walce w pełnym spektrum, obejmując techniki zarówno w pozycji stojącej, jak i w parterze. Celem jest skuteczna samoobrona w różnych sytuacjach, co oznacza zastosowanie szerokiej gamy technik w odpowiedzi na ataki przeciwnika. W tym kontekście filozofia opiera się na zasadzie giętkiego nad twardym, czyli wykorzystaniu energii przeciwnika przeciwko niemu.
Filozofia brazylijskiego jiu-jitsu koncentruje się przede wszystkim na technikach parterowych. Uczy adeptów, jak kontrolować przeciwnika, zmuszać go do poddania za pomocą precyzyjnych dźwigni i duszeń, nawet jeśli jest silniejszy i większy. BJJ stawia na strategię, technikę oraz cierpliwość, co sprawia, że jest idealnym stylem dla tych, którzy chcą wygrywać nie siłą, ale inteligencją.
Trening i metody nauczania
W tradycyjnym jiu-jitsu sesje treningowe często obejmują naukę technik z zakresu samoobrony i walka wręcz. Ćwiczenia kładą nacisk na rzuty, mocne chwyty oraz blokady, nie pomijając jednak technik parterowych, które jednak nie są fokusowane tak jak w BJJ. Trening koncentruje się na realnych sytuacjach bojowych i przygotowaniu do potencjalnie niebezpiecznych sytuacji.
Z kolei trening w brazylijskim jiu-jitsu to w większym stopniu sparingi i rozwijanie umiejętności walki w kontrolowanych warunkach. Ważnym elementem jest rolling, czyli symulacja walki na macie. BJJ zachęca do odkrywania nowych sposobów na pokonanie przeciwnika poprzez eksperymentowanie i elastyczność w podejściu do technik. Treningi są zorientowane na efektywność w prawdziwych sytuacjach, co sprawia, że BJJ jest niezwykle popularne w kontekście sportowym.
Struktura i stopnie
W przypadku tradycyjnego jiu-jitsu stopnie i struktura często nawiązują do japońskich tradycji. Zazwyczaj występują pasy o różnych kolorach, zaczynając od białego i awansując przez kolejne etapy do czarnego. System oceniania może się różnić w zależności od szkoły, ale ogólny schemat jest podobny do innych japońskich sztuk walki.
Brazylijskie jiu-jitsu posiada własny system stopniowania, gdzie kolory pasów mają znaczenie, a awansowanie na kolejne poziomy wymaga czasu i dedykacji. Typowo zaczyna się od białego pasa, po którym następują niebieski, purpurowy, brązowy i czarny. Każdy pas ma kilka podzielników w postaci belek, które odzwierciedlają postęp i umiejętności praktyczne ucznia.
Zastosowanie i popularność
Tradycyjne jiu-jitsu, pomimo swoich korzeni w wojskowości, jest praktykowane jako sztuka samoobrony i sport. Uczy adeptów wszechstronnych umiejętności i pomoże rozwinąć zdolności defensywne, które mogą być zdobyte na ulicy lub w sytuacjach kryzysowych.
Brazylijskie jiu-jitsu zyskało ogromną popularność na całym świecie, szczególnie dzięki rozwojowi mieszanych sztuk walki (MMA). Jego efektywność w walce wręcz i udowodniona skuteczność na arenie sportowej przyczyniły się do zwiększenia jego atrakcyjności. BJJ znalazło swoje miejsce również jako forma fitnessu, poprawiająca wydolność, elastyczność i siłę psychiczną praktykujących.
Podsumowując, zarówno tradycyjne jiu-jitsu, jak i brazylijskie jiu-jitsu oferują unikalne i wartościowe podejście do sztuki walki. Wybór między nimi zależy od osobistych preferencji i celów treningowych. Jeśli interesuje Cię bardziej wszechstronna samoobrona, tradycyjny styl może być właściwy dla Ciebie. Z kolei jeśli pasjonują Cię techniki parterowe i walka sportowa, brazylijskie jiu-jitsu może być Twoim powołaniem. Niezależnie od wyboru, oba te style oferują fascynującą podróż w głąb historii i techniki sztuk walki.
